Mua bảo hiểm y tế 1 người thế nào? Bao nhiêu tiền?

1. Mua bảo hiểm y tế 1 người được không?

Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước tổ chức và thực hiện áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế để chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, không nhằm mục đích lợi nhuận.

(Theo quy định tại Luật Bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi số 46/2014/QH13 và Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi số 51/2024/QH15). Hiện nay, bảo hiểm y tế có 02 hình thức là bảo hiểm y tế bắt buộc và bảo hiểm y tế tự nguyện).

Công dân có thể mua bảo hiểm y tế 01 người theo hình thức bảo hiểm y tế tự nguyện hoặc mua bảo hiểm y tế hộ gia đình. Cụ thể:

Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc được quy định theo quy định tại Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế bao gồm:

– Nhóm do người sử dụng lao động đóng hoặc người lao động đóng hoặc cùng đóng bao gồm:

Người lao động ký hợp đồng không xác định thời hạn, thời hạn từ 01 tháng trở lên; quản lý doanh nghiệp; kiểm soát viên; người đại diện phần vốn nhà nước; người đại diện phần vốn của doanh nghiệp; thành viên Hội đồng quản trị và các chức danh khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có hưởng tiền lương;

Quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, Đại diện phần vốn nhà nước, đại diện phần vốn của doanh nghiệp, thành viên hội đồng quản trị và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên tiếp hợp tác xã không hưởng tiền lương;

Người lao động là công dân Việt Nam làm việc tại Việt Nam hợp đồng xác định thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên

Người lao động ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn, thời hạn từ 01 tháng trở lên nhưng có nội dung về thoả thuận với người sử dụng lao động làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương đóng BHXH bắt buộc thấp nhất;

Chủ hộ kinh doanh;

Cán bộ, công chức, viên chức;

Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã

Công nhân, viên chức đang phục vụ trong quân đội; công nhân, công an đang công tác trong CAND; người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;

Thân nhân của công nhân, viên chức đang phục vụ quân đội; thân nhân của công nhân công an đang công tác trong CAND không thuộc các đối tượng trong điều 12;

– Nhóm do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng:

Người được hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;

Người hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc mắc bệnh cần chữa trị dài ngày hoặc nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày trở lên trong tháng; người nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày trở lên trong tháng;

Cán bộ xã đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng;

Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.

– Nhóm do ngân sách nhà nước , bao gồm:

Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan, binh sĩ quân đội tại ngũ; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ và sỹ quan, hạ sĩ quan chuyên môn, kỹ thuật công tác trong Công an, học viên Công an, hạ sỹ quan, chiến sỹ phục vụ có thời hạn trong Công an; người làm công tác cơ yếu có hưởng lương như quân nhân;

Hạ sĩ quan, binh sĩ đang tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong CAND; học viên quân đội, công an, cơ yếu hưởng sinh hoạt phí là người Việt Nam;

Học viên quân đội, công an, cơ yếu hưởng sinh hoạt phí là người nước ngoài

Học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 3 tháng trở lên chưa tham gia BHXH, BHYT

Dân quân thường trực

Người có công với cách mạng của pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng; cựu chiến binh

Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp đương nhiệm;

Trẻ em dưới 06 tuổi;

Thân nhân, người có công nuôi dưỡng liệt sĩ có công với cách mạng

Thân nhân của người, vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng khác hoặc vợ khác đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng và cá nhân có liên quan người có công với cách mạng trừ đối tượng khoản trên.

Thân nhân của sỹ quan, quân nhân…;

Người đã hiến bộ phận cơ thể người

Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách nhà nước

Người thuộc hộ nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện khó khăn; người đang sinh sống tại vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại các xã, huyện đảo;

Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hằng tháng

Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hằng tháng

Người đang hưởng trợ cấp xã hội, trợ cấp dưỡng nuôi,trợ cấp tuất hằng tháng

Người từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hằng tháng, người từ đủ 70- dưới 75 thuộc hộ cận nghèo hưởng trợ cấp hằng tháng

Người đang hưởng trợ cấp hưu trí

Người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng

– Nhóm được nguồn ngân sách hỗ trợ mức đóng, bao gồm:

Người thuộc hộ cận nghèo;

Học sinh, sinh viên;

Người tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.

Người gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình

Nhân viên y tế, cô đỡ thôn, bản;

Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố

Người dân tộc thiểu số sống tại xã được xác định không còn thuộc vùng có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn thì được hỗ trợ

Người được tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú

Nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người

– Nhóm tự đóng bảo hiểm y tế bao gồm:

Người thuộc hộ gia đình tham gia BHYT theo hình thức gia đình

Người sinh sống và làm việc, được nuôi dưỡng, chăm sóc trong các tổ chức, cơ sở từ thiện, tôn giáo;

Người lao động trong thời gian nghỉ không hưởng lương hoặc tạm hoãn hợp đồng lao động

Người không thuộc các đối tượng trên

– Đối tượng khác không thuộc các đối tượng ở các khoản trên

– Chính phủ quy định đối tượng khác ngoài đối tượng quy định tại các khoản trên bao gồm:

Đối tượng tham gia BHYT được pháp luật quy định trước ngày 1/1/2025

Đối tượng khác ngoài đối tượng khoản trên sau khi báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội

Đồng thời, theo quy định Công văn 777/BHXH-BT, từ ngày 01/01/2016 trở đi, nếu muốn tham gia Bảo hiểm y tế tự nguyện thì người mua bảo hiểm bắt buộc phải tham gia theo hộ gia đình.

Trường hợp mua bảo hiểm y tế 01 người thì những thành viên còn lại trong gia đình phải có bảo hiểm y tế bắt buộc.

2. Mua bảo hiểm y tế 1 người bao nhiêu tiền?

Theo Khoản 5 Điều 6 Nghị định 188/2025/NĐ-CP, mức đóng bảo hiểm xã hội hộ gia đình được quy định như sau:

Mức đóng 

Người thứ nhất

4,5% theo lương cơ sở

Người thứ 02

70% mức đóng người thứ nhất

Người thứ 03

60% mức đóng người thứ nhất

Người thứ 04

50% mức đóng người thứ nhất

Người thứ 05 trở đi

40% mức đóng người thứ nhất

Hiện nay theo quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở hiện tại là 2,34 triệu đồng/tháng.
Như vậy, mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình là:

Mức đóng theo lương cơ sở   

Mức đóng (VNĐ/tháng)               

Mức đóng (VNĐ/năm)     

Người thứ nhất

4,5%

105.300

1.263.600

Người thứ 02

70% mức đóng người thứ nhất

73.710

884.520

Người thứ 03

60% mức đóng người thứ nhất

63.180

758.160

Người thứ 04

50% mức đóng người thứ nhất

52.650

631.800

Người thứ 05 trở đi

40% mức đóng người thứ nhất

42.120

505.440

Do đó, nếu mua bảo hiểm y tế tự nguyện cho 01 người thì mức đóng bảo hiểm là 105.300 VNĐ/tháng và 1.263.600 VNĐ/năm.

3. Mua bảo hiểm y tế 1 người thế nào?

Thủ tục mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình được hướng dẫn cụ thể tại Công văn 3170/BHXH-BT, cụ thể:

Bước 1: Kê khai thông tin và điền vào Tờ khai

Người mua bảo hiểm điền đầy đủ, chính xác thông tin cá nhân vào Tờ khai và kê khai toàn bộ thành viên trong gia đình vào danh sách.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Người mua bảo hiểm nộp Tờ khai cho cơ quan Bảo hiểm xã hội cùng với các giấy tờ sau:

– Bản sao Sổ hộ khẩu;

– Bản chính hoặc bản chụp thẻ bảo hiểm y tế của các thành viên khác đã có thẻ bảo hiểm y tế;

Bước 3: Đóng tiền

Sau khi nộp hồ sơ, người mua bảo hiểm đóng tiền tham gia bảo hiểm y tế và nhận giấy hẹn trả kết quả.

Bước 4: Nhận thẻ bảo hiểm y tế

Căn cứ ngày ghi trên giấy hẹn, người mua bảo hiểm đến cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi đã nộp hồ sơ để nhận thẻ Bảo hiểm y tế.

4. Mua bảo hiểm y tế 1 người hay nhiều người có lợi hơn?

Như đã trình bày ở nội dung trên, việc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình sẽ có lợi hơn mua bảo hiểm y tế một người vì từ người thứ 02 trở đi mức đóng bảo hiểm sẽ được giảm dần.